Van kinds af aan leert de beroemde ‘wijze les’ uit boeken ons al dat we tevreden moeten zijn met wat we hebben en niet altijd maar meer moeten willen hebben. Toch lijkt deze boodschap zijn doel niet helemaal te hebben bereikt. Sterker nog: de boodschap lijkt helemaal niet te zijn aangekomen! De luxeproblemen in Westerse landen wijzen ons erop dat we enkel maar méér eten, méér ruimte en méér te besteden willen hebben.
Deze vraatzucht uit zich ook in de wetenschap. De mens is bezig aan een slopende zoektocht naar het allerkleinste elementaire deeltje en wil daarnaast het heelal in kaart brengen en de hemel beroeren. Ieder beantwoord vraagstuk levert weer nieuwe vragen op en de drang achter deze zoektocht zet zich voort. Ook de kunstmatige intelligentie, ofwel het maken van denkende machines, begeeft zich momenteel in het ogenschijnlijk onbegrensde.
De buikpijn die zich manifesteert na teveel gegeten te hebben stopt de drang naar voedsel wel weer even, de beperkte ruimte in Nederland (en op de hele wereld) maakt dat er beperkingen zitten aan ons gebruik van ruimte. Ook de mogelijkheden tot consumptie worden minder wanneer de bodem van je portomonnee in zicht is, of je je diep in de schulden bevindt. Maar waar zit de stop op wetenschap?
Het maken van denkende machines doet mij denken aan wetenschappers in witte overjassen die de lego nooit helemaal ontgroeid zijn. Wetenschappers die hun hart en ziel stoppen in het fabriceren van een chatbot die eigenlijk niet eens een simpele vraag kan beantwoorden.
You: How are you?
Eliza: Does that question interest you?
Ik zal niet ontkennen dat er veel meer mogelijkheden zijn met kunstmatige intelligentie; ook ik schrijf deze column op een denkende machine. De ontwikkeling die kunstmatige intelligentie wellicht voor de boeg heeft boezemt mij echter angst in. Soms wordt wel eens half-schertsend gezegd dat kunstmatige intelligentie is wat we de computer nog niet kunnen laten doen (Wikipedia).
De mens probeert met de toepassing van kunstmatige intelligentie zijn stempel op deze aarde te zetten door de macht in eigen hand te nemen en een nieuwe wereld te creëren. De wetenschap is daartoe een mysterieus middel, met onvoorziene gevolgen. Heeft het boek dat Mary Shelley bijna 200 jaar geleden schreef over een man die leven kon scheppen uit levenloos materiaal ons dan helemaal geen waarschuwing gegeven?
"You seek for knowledge and wisdom, as I once did; and I ardently hope that the gratification of your wishes may not be a serpent to sting you, as mine has been."
Spelen met artificieel bewustzijn is spelen met vuur. Dus is het niet eens tijd om prioriteiten te stellen, om stil te staan bij wat we allemaal al wél hebben en tegen de doordravende wetenschap te zeggen: “STOP! Nu is het echt genoeg!”. Want wíj zijn de stop op wetenschap.
(Rupsje Nooitgenoeg, Eric Carle)
No comments:
Post a Comment